Πώς μπορούμε να διδάξουμε τα πολύ μικρά παιδιά για τον κινηματογράφο; Το πρόγραμμα Cinemini Europe απαντά σε αυτό το ερώτημα με πρακτικό τρόπο με ταινίες, δραστηριότητες και διδακτικό υλικό για παιδιά ηλικίας 3-6 ετών.
Από πολύ μικρή ηλικία, τα παιδιά είναι ανοιχτά σε πολλές διαφορετικές μορφές τέχνης. Ο κινηματογράφος, ως οπτικοακουστικό μέσο, είναι ιδιαίτερα ελκυστικός και προσιτός σε όλα σχεδόν τα παιδιά. Τα παιδιά όχι μόνο απολαμβάνουν την κινούμενη εικόνα και ασχολούνται εύκολα με ταινίες μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ, αλλά και ανταποκρίνονται ενεργά σε αφηρημένες και πειραματικές ταινίες, οι οποίες προσφέρουν πολύ χώρο στη φαντασία.
Τα παιδιά βλέπουν ταινίες σε καθημερινή βάση. Πώς μπορούμε να κάνουμε την παρακολούθηση ταινιών μια ουσιαστική εμπειρία; Πώς και τι μπορούμε να διδάξουμε στα παιδιά σε πολύ μικρή ηλικία για τον κινηματογράφο και τα μέσα ενημέρωσης, αφού τα πρώτα χρόνια είναι τα πιο διαμορφωτικά;

Λίγα λόγια για το Cinemini
Προσπαθούμε να απαντήσουμε σε αυτές τις ερωτήσεις με πρακτικό τρόπο στο Cinemini Europe, ένα πρόγραμμα κινηματογραφικής εκπαίδευσης με ταινίες, δραστηριότητες και διδακτικό υλικό για παιδιά ηλικίας 3-6 ετών.
Με το Cinemini Europe θέλουμε να προσφέρουμε στα παιδιά και τους ανθρώπους που τα φροντίζουν την ευκαιρία να ανακαλύψουν τον ποικιλόμορφο κόσμο της κινούμενης εικόνας με ουσιαστικό και διασκεδαστικό τρόπο. Πιστεύουμε ότι δεν έχει να κάνει πρωτίστως με την κατανόηση του κινηματογράφου, αλλά μάλλον με τη βίωση του. Παρακολουθώντας, παίζοντας και αναλογιζόμενοι την κινούμενη εικόνα, θέλουμε να τονώσουμε την ανάπτυξη της δημιουργικότητας και της κριτικής σκέψης και να πυροδοτήσουμε την αγάπη για τον κινηματογράφο.
Το Cinemini Europe ξεκίνησε το 2019 με εταίρους το Αυστριακό Μουσείο Κινηματογράφου, το Γερμανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου και Κινηματογραφικό Μουσείο, το Κινηματογραφικό Μουσείο Eye (Ολλανδία), τον Κινηματογράφο Kinodvor (Λιουμπλιάνα, Σλοβενία) και το φεστιβάλ κινηματογράφου για παιδιά Taartrovers (Ολλανδία). Το 2021 προστέθηκαν στους εταίρους η Βαλτική Σχολή Κινηματογράφου, Μέσων, Τεχνών και Επικοινωνίας BFM (Εσθονία), η Ευρωπαϊκή Ένωση Παιδικού Κινηματογράφου και το Ίδρυμα Σεράλβες (Πορτογαλία). Το Cinemini Europe υποστηρίζεται από το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη».
Επισκεφτείτε την κεντρική σελίδα του Cinemini europe

Πώς λειτουργεί το project
Για να δημιουργήσουμε έναν κατάλογο 29 ταινιών μικρού μήκους για παιδιά ηλικίας 3-6 ετών, φτιάξαμε μια λίστα κριτηρίων, ώστε να επιλέξουμε ανάμεσα στις πολλές ενδιαφέρουσες, όμορφες, πολύτιμες και δημιουργικές ταινίες μικρού μήκους που έχουμε δει. Τα κριτήρια βασίζονται στις ακόλουθες φιλοσοφικές και πρακτικές αρχές:
- Οι ταινίες δεν είναι απαραίτητα φτιαγμένες για παιδιά.
- Θα θέλαμε να τονώσουμε τη δημιουργικότητα των παιδιών, γι’ αυτό επιλέξαμε ταινίες που χρησιμοποιούν ποιητικές γλώσσες ή/και να διεγείρουμε τη φαντασία.
- Θα θέλαμε να δώσουμε νέες ιδέες και να δείξουμε τον πλούτο του κινηματογράφου επιλέγοντας «κρυμμένα μαργαριτάρια», ταινίες που δεν είναι πολύ γνωστές. Γι’ αυτό προτιμούμε μη αφηγηματικές, αφηρημένες και πειραματικές ταινίες.
- Για να κάνουμε την επιλογή εφικτή, εστιάζουμε σε ταινίες μικρού μήκους για τον κινηματογράφο. Επομένως, δεν επιλέξαμε ταινίες μεγαλύτερες από 15 λεπτά, τηλεοπτικά προγράμματα, σειρές, advertorials, video art, VR, AR, 360, vlogs, παιχνίδια.
- Θέλουμε να δείξουμε την ποικιλομορφία στις ταινίες μικρού μήκους: επιλέξαμε ταινίες από όλες τις εποχές, διαφορετικά είδη (animation, ντοκιμαντέρ κ.λπ.) και διαφορετικά είδη.
- Το Cinemini Europe θα πραγματοποιηθεί σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Το προφίλ των ευρωπαίων πολιτών είναι διεθνές: σκεφτόμαστε το νεανικό κοινό μας χωρίς σύνορα. Ως εκ τούτου, θα θέλαμε να παρουσιάσουμε έναν κατάλογο ταινιών που δεν είναι περιορισμένος σε είδος, προέλευση κ.ά.
Δημιουργία μιας ουσιαστικής κινηματογραφικής εμπειρίας με γενικές προτάσεις για το πώς να δουλέψετε με μια ταινία:
- Προετοιμάστε μια ουσιαστική προβολή για τα παιδιά, στον κινηματογράφο, στο σχολείο ή στο νηπιαγωγείο (ιδανικό σκηνικό: μεγάλη οθόνη, λίγο σκοτάδι, καθαρός αλλά όχι πολύ δυνατός ήχος, χώρος για παιχνίδι – ενδεχομένως με μια εγκατάσταση ή αλλιώς με ένα απλό στήσιμο όπως τραπέζι και χαρτί σχεδίασης ή φως και σκιά).
- Κάντε έναν εισαγωγικό διάλογο με τα παιδιά σχετικά με τον κινηματογράφο γενικότερα και έπειτα με την ταινία: ρωτήστε για τις προσωπικές τους εμπειρίες με τον κινηματογράφο, ρωτήστε αν έχουν δει μια ταινία σε κινηματογράφο πριν, πείτε τους για το έργο και την προβολή και συζητήστε τους κανόνες.
- Παρουσιάστε την ταινία ή τις ταινίες και παρακολουθήστε τις.
- Επιτρέψτε στα παιδιά να εκφράσουν σωματικά τις αντιδράσεις τους και να μοιραστούν συναισθήματα, σκέψεις και ειδοποιήσεις σχετικά με την εμπειρία τους.
- Δημιουργήστε ένα ασφαλές περιβάλλον για μια συζήτηση και ενθαρρύνετε τον διάλογο. Προσπαθήστε να αφήσετε τα παιδιά να μιλήσουν και να συλλέξετε αυτά που έχουν να πουν, να σχεδιάσετε συνδέσεις μεταξύ αυτών που έχουν δει, να αρθρώσετε ομοιότητες και να παρακολουθήσετε τις διαφορές (γιατί διαφορετικά παιδιά έχουν δει τα πράγματα διαφορετικά παρόλο που έχουν δει την ίδια ταινία).
- Αφήστε τα παιδιά να επεξεργαστούν τις ταινίες με ελεύθερο παιχνίδι.
- Μοιράστε τις κάρτες δραστηριοτήτων* και αφήστε τα παιδιά να παίξουν σε ομάδες ή ατομικά.
- Επαναλαμβανόμενη προβολή: παρακολουθήστε ταινίες ξανά (και ξανά και ξανά: τα παιδιά αγαπούν την επανάληψη και μαθαίνουν από αυτήν).
Οι κάρτες δραστηριοτήτων*
Για κάθε ταινία του έργου Cinemini Europe έχουν δημιουργηθεί δύο ή περισσότερες κάρτες δραστηριοτήτων. Οι κάρτες δραστηριοτήτων είναι μικροί θησαυροί για τα παιδιά, μια ανάμνηση αυτού που έχουν δει. Η ανάθεση σε κάθε κάρτα προσκαλεί να προβληματιστούμε και να επεξεργαστούμε λίγο περισσότερο την ταινία. Με απλές και παιχνιδιάρικες δραστηριότητες όπως ζωγραφική, χορό, υποκριτική ή την ενεργοποίηση της φαντασίας τους, τα παιδιά μπορούν να εργαστούν για την ανάπτυξη διαφόρων δεξιοτήτων, όπως λεπτές κινητικές δεξιότητες, δεξιότητες ομιλίας και ακρόασης, όπως και κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες.
Οι κάρτες δραστηριοτήτων μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε δραστηριότητες ομαδικές ή ατομικές, στην τάξη ή στο σπίτι.