Η ερμηνευτική επεξεργασία της εικόνας
Τετάρτη 1/12/2021, 19:00-20:00
Ο καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Παύλος Κάβουρας και ο σκηνογράφος Αντώνης Χαλκιάς συνομιλούν με αφορμή μια επικείμενη κινηματογραφική καταγραφή ενός λαϊκού παραδοσιακού στοιχείου της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας. Πρόκειται για το γλέντι της Ολύμπου Καρπάθου το οποίο παρουσιάζει την εξής ιδιαιτερότητα: δεν είναι μια κοινή διασκέδαση, αλλά μια παραδοσιακή κοινοτική τελετουργία.
Τίθεται λοιπόν το ερώτημα: είναι δυνατόν να εκφραστεί κινηματογραφικά μια τελετουργία με σεβασμό στις αρχές και τις παραδόσεις της κοινωνίας με την οποία αυτή (η τελετουργία) συνδέεται ιστορικά και πολιτισμικά χωρίς να αλλοιωθεί η βαθύτερη αλήθειά της; Ο κινηματογράφος της παρατήρησης, με τις ρεαλιστικές απεικονίσεις της εθνογραφικής πραγματικότητας, δεν μπορεί να υπερβεί το οπτικό εμπόδιο της «εξ-αντικειμενίκευσης» του Άλλου. Κάτι τέτοιο είναι εφικτό με μια ερμηνευτική επεξεργασία της εικόνας, με την οποία η κινηματογραφική εκδοχή του αντικειμένου-θέματος της ταινίας μπορεί να αποδώσει πειστικά στην οθόνη την αόρατη και αδιαπραγμάτευτη ετερότητά του εικονιζόμενου Άλλου.
Σκοπός της συνομιλίας αυτής δεν είναι η απόρριψη του κινηματογραφικού ή εθνογραφικού ρεαλισμού. Είναι η άποψη ότι το δόγμα της μίμησης δεν μπορεί να μας πάει μακριά στη κινηματογραφική διαχείριση της τελετουργίας. Για αυτό το λόγο προτείνεται η υιοθέτηση της ερμηνευτικής επεξεργασίας της εικόνας του Άλλου ως αυτόνομου κινηματογραφικού αντικειμένου. Για να έχει δύναμη η κινηματογραφική εικόνα, για να είναι ρητορικά αποτελεσματική, πρέπει να μεταφέρει την ποιητική ένταση ανάμεσα σε μια ισχυρή αίσθηση της πραγματικότητας του αόρατου Άλλου και σε μια διαβατική ερμηνεία της. Και αυτό μπορεί να το κατορθώσει ο κινηματογράφος με την ερμηνευτική επεξεργασία της εικόνας -της εικόνας του Άλλου.
Greek 
English